Onder de titel Dubbelconcerto klonken op 16 december in de Antwerpse Koningin Elisabethzaal drie composities: een hedendaags stuk en twee grote romantische werken. De avond opende met het recentste werk dat door Jörg Widmann (°1973) werd neergepend.
Deze Duitse componist is een van de meest vertolkte hedendaagse componisten. Velen zullen de man en zijn stijl nog kennen van het verplichte werk van de Elisabethwedstrijd cello van afgelopen jaar. Vanuit enkele korte motieven is de hele ouverture Con Brio uit 2008 opgebouwd, vitaal en inventief. Een knipoog naar Beethoven, wiens verjaardag we diezelfde dag (16 december) vieren.
Violist Pinchas Zukerman is een van de grote namen die dit seizoen in de Elisabethzaal uitgenodigd worden. Samen met celliste Amanda Forsyth speelt hij het dubbelconcerto van Brahms. Na Zukermans lange carrière ben ik benieuwd hem op zijn vierenzeventigste nog eens live te horen. Als vioolstudent was Zukerman een van mijn grote idolen. De man had een indringende toon die ik nergens anders vond. Die krachtige toon heeft hij nog altijd. Na zestig jaar op het podium lijkt er nauwelijks sleet op zijn energieke vioolspel.
Zoals andere concerti voor meerdere solisten wordt ook dat van Brahms minder vaak gespeeld dan de soloconcerti uit het romantische repertoire. Er zijn historische opnames met zowel beroemde violisten als cellisten. Zo heeft zelfs Zukerman dit dubbelconcerto nog met de legendarische Jacqueline Dupré gespeeld. Ook de gebrachte versie met Forsyth en het Antwerp Symphony was een prachtige uitvoering in een interessante interpretatie.
Het dubbelconcerto voor viool, cello en orkest is Brahms’ laatste orkestwerk. Het eerste deel werd in een ietwat slepend tempo gespeeld, in de goede zin van het woord, zoals een oude man met zijn pantoffels door de kamer sleept. Door haar verschijning trok celliste Amanda Forsyth de aandacht. Omdat ze geen partituur voor zich had staan, en de Zukerman wel, leek het wel een celloconcert met begeleidende soloviool. Ook in het echte leven zijn beiden al vele jaren een koppel, wat het samenspel meestal ten goede komt, de blikken naar elkaar verklaart en waardoor ze dit concerto wel vaker spelen.
Na de diepzinnige Brahms stond na de pauze de vierde symfonie, bijgenaamd de “Italiaanse”, van Mendelssohn op het programma. Stralend en sprankelend maar ook razend moeilijk voor de strijkers vanwege de snelle passages. Daardoor kan het eerste deel wat haastig klinken met snelle nootjes die te snel verdwijnen op het einde van een muzikale frase. Vlekkeloos samenspel was het niet, maar dankzij dirigente Elim Chan vormde het muzikaal een coherent geheel.
De Elisabethzaal is een klankkast met een heerlijke akoestiek. Het is genieten voor onze oren. Spijtig dat de blazers achter de strijkers niet hoger en meer zichtbaar zitten, zoals meestal bij andere orkesten. Nu zie je achter de strijkers hier en daar een hoofd, een fagot of een glimmende hoorn. Sommige blazers zijn nauwelijks zichtbaar, niettegenstaande zij de solisten in het orkest zijn. Een klassenorkest zoals de Antwerp Symphony verdient beter.
WIE: Pinchas Zukerman [viool], Amanda Forsyth [cello], Antwerp Symphony Orchestra o.l.v. Elim Chan
WAT: Widmann – Con brio, Brahms – Dubbelconcerto voor viool en cello in a, opus 102, Mendelssohn – Symfonie nr. 4 in A, opus 90, ‘Italienische’
WAAR: Koningin Elisabethzaal (Antwerpen)
WANNEER: Vrijdag 16.12.2022 – 20:00
