*** Ludwig Van Beethoven schreef in totaal 7 pianotrio’s, waarvan er nu drie zijn uitgebracht bij Challenge Classics, uitgevoerd door het Van Baerle Trio met Hannes Minnaar (piano), Maria Milstein (viool) en Gideon den Herder (violoncello). U kunt genieten van de pianotrio’s in Mi-mol groot (opus 1), in do klein (opus 1 nr. 3) en in Si-mol groot (opus 11). Het werd een verzorgde uitgave die evenwel iets meer karakter mocht hebben.
Deze trio’s behoren tot Beethovens vroege werk. De eerste en de tweede werden geschreven in 1793/94, toen de componist net verhuisd was van Bonn naar Wenen om bij Joseph Haydn te kunnen studeren; de derde in 1798, respectievelijk op 23-jarige en 28-jarige leeftijd. En toch bevatten de trio’s al onmiskenbare voorafspiegelingen van de compositietechnieken die Beethoven tot een der grootste componisten aller tijden zou maken. Zo bestaan de eerste twee trio’s bijvoorbeeld uit vier, in plaats van de gebruikelijke drie delen en bevat het opus 1 een snel scherzo in plaats van een traditioneel menuet. Dat Haydn niet onverdeeld gelukkig was met de composities, mag blijken uit het feit dat hij Beethoven aanraadde het trio in do klein niet te publiceren. Gelukkig voor ons heeft Ludwig die raad nooit opgevolgd.
De uitgave van het Van Baerle Trio is correct en oerdegelijk. Dat het inlegboekje ook een Nederlandse tekst bevat – en niet slechts de Engelse en de Duitse – mag uitermate sympathiek heten. Die degelijkheid wordt ook aangehouden in de opname zelf, die smetteloos is. Punt van kritiek geldt de uitvoering zelf. Het trio heeft gekozen voor een soepele maar toch ietwat vlakke uitvoering, zonder uitschieters. De resolute keuze tussen een volledig klassieke, dan wel een romantische praktijk ontbreekt. Dit gebrek aan duidelijke keuze maakt de uitvoering noch klassiek, noch romantisch en daardoor wellicht een streepje te saai.
Daarenboven steekt de piano er op meerdere plaatsen bovenuit, wat niet te wijten is aan de balans in de opnametechniek maar aan de muzikanten zelf. Voor mij mocht de cello zich dan ook een tikkeltje meer manifesteren. Een betere muzikale balans had meteen ook de vlakke, ietwat saaie uitvoering doorbroken en de in aanleg romantische geest uit de fles gehaald. De aansluiting met de latere Beethoven had op die manier dan ook vanzelfsprekender kunnen verlopen. De trio’s leveren in de partituur en in hun opbouw genoeg materiaal daartoe.
Al bij al blijft deze uitgave een leuk hebbedingetje dat ons doet uitkijken naar de volgende volumes: correct en zeer verzorgd uitgebracht maar met dat streepje te weinig Beethoven en dat tikkeltje teveel Haydn.
- WIE: Van Baerle Trio
- WAT: Complete Piano Trios, vol. 1
- UITGAVE: Challenge Classics, nr. CC72765
