16de eeuw: Manfred Barbarini Lupus (omstreeks 1560)
17/18de eeuw: Jean-Philippe Rameau (1683-1764)
18de eeuw: Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791)

***** Manfred Barbarini Lupus – Cantus coagulatus

Rameau, Mozart en Tchaikovsky kent iedereen. Karmanov geniet al wel bekendheid en dat kan nog beteren maar wie toch was Manfred Barbarini Lupus? Er is amper een letter over geschreven en het is voor de muziekwetenschappers een kluwen om uit te maken of Manfred Barbarini de Lupus is waar het over gaat.

En toch, er is zekerheid dat de cd waar we muziek van hem beluisteren, wel degelijk zijn muziek bevat. Er zijn desbetreffend de nodige bronnen en het vereiste studiewerk is met de grootste ernst gevoerd.  Het klooster van Sankt Gallen waaraan hij verbonden was, beschikt amper over archieven betreffende Manfred Barbarini Lupus.

Prof. dr. Stefan Johannes Morent, musicoloog verbonden aan de universiteit van Tübingen, kennen we als een van Europa’s belangrijkste onderzoekers naar oude muzikale bronnen en als ‘restaurateur’ van soms zeer oude muziek. Denken we maar aan zijn onderzoek naar Notker Balbalus en Hermann der Lahme von Reichenau wiens muziek telkens op cd werd vastgelegd en door ons met een Gouden Label werd bekroond.

Opnieuw is het resultaat van intensief onderzoek van bijzonder grote waarde en werd het muzikale resultaat op cd vastgelegd. Wat een schoonheid biedt het ensemble Ordo Virtutum alweer met deze realisatie. Drie werken voor belangrijke heiligen voor het klooster van Sankt Gallen waaronder de patroon zelf ‘In festo Sancti Galli’, ‘In festo Sancti Othmani’ en ‘In festo Beati Notkeri’ illustreren samen met ‘Ad Missam’ het compositorisch niet te onderschatten kunnen van Manfred Barbarini Lupus. Het zijn werken uit de catalogus die hij rond 1560 samenstelde en waardoor geweten is dat hij toen leefde.

WAT: Manfred Barbarini Lupus, Cantus coagulatus
WIE: Ordo Virtutum o.l.v. prof. dr. Stefan Johannes Morent
UITGAVE: Musiques Suisses MGB CD 6286

***** Korneel Bernolet en Jean-Philippe Rameau zijn pièces de clavecin en concerts

Korneel Bernolet is geen rijzende ster meer, hij staat al een tijdje aan de top van de ‘jonge garde’ die in de voetsporen trad van de grote roergangers wat de heropleving betreft van de ‘oude muziek’. Van dag één geniet Bernolet lovende kritieken in binnen- en buitenland en zo is het met de cd met werken van Rameau opnieuw.

Apotheosis is het kleine instrumentaal ensemble, bestaande uit Korneel Bernolet zelf die de leiding heeft, Mathilde Vialle, Annelies Decock en Sien Huybrechts. De enige negatieve opmerking: geen Nederlands in het tekstboekje. Verder passen alle superlatieven om deze cd terecht de hemel in te prijzen.

De rijke frasering verbaast en de gezonde dynamiek is verhelderend en staat totaal los van enerverende mode-effecten die vandaag teveel heersen. De zin van de composities aanvoelen, proeven, ruiken, tasten en dan vertolken, dat is waar Bernolet borg voor staat. Of het beter en anders kan? Sommigen zullen misschien zeggen van wel, maar dan mogen ze mij alvast eens proberen te vertellen hoe want ik ben overtuigd dat het bijzonder moeilijk zal worden Bernolet en zijn Apotheosis ensemble in deze Rameau nog te verfijnen.

WAT: Jean-Philippe Rameau – pièces de clavecin en concerts
WIE: Ensemble Apotheosis o.l.v. Korneel Bernolet
UITGAVE: Et’cetera, KTC 1523

***** Lucas & Arthur Jussen ‘Mozarten’ heerlijk in de laatste opname met Sir Neville Marinner

Ja, ik ben een Mozartfan. Mozart, die ik al jaren zie als de mensgeworden zoon van de god van de muziek, met Bach als zijn profeet, heeft mij sinds mijn peuterjaren in zijn macht. Zonder Mozart allicht geen Klassiek Centraal want zou ik wel in de muziek terechtgekomen zijn, zonder hem? En hoe zit het met de broers Jussen en Mozart?

Eigenlijk zou ik deze opname, waar de fantastische broers Lucas & Arthur Jussen zonder meer een Gouden Label geven, moest ik niet te veel de (zeer positieve!) invloed van de bewonderenswaardige Maria João Pires in deze soms pakkend mooie cd horen.

De broers zijn unieke muzikanten, briljante pianisten, maar ze moeten als het ware losgeweekt worden uit de ‘dominantie’ van de docente. Het pianistiek genie van Pires is dermate groot en beduidend dat het bijna logisch is dat zo’n getalenteerde leerlingen haar sterke invloed als vanzelfsprekend volgen en o ja, het is te wensen dat die kristallen pianoklanken verder onze oren mogen strelen en liefst nog zeer lang. De ‘school’ Pires / Perahya  – mag ik het even zo noemen? – wordt onder meer door Lucas en Arthur, die twee sympathieke kerels die in eigen land bijna verafgood worden, zijn de verzekeraars van het verder bestaan van deze mooiste wijze van piano spelen die ooit bestaan heeft.

En o ja, de cd dus… De fijnste room, het allerheerlijkste pianogeluid in een perfecte harmonie met het orkest, dat is wat in de twee concerti voor twee piano’s en orkest wordt ten gehore gebracht. Ook de vierhandige pianosonate verleidt, pakt je bij de keel, maakt je gelukkig.

Bijzonder aan deze cd is ook dat het de laatste opname is die Sir Neville Marinner maakte met het orkest dat hij oprichtte en tot aan zijn overlijden in 2016 leidde, de Academy of St Martin in the Fields. Zo is deze cd meteen een onverwachte allerlaatste ode geworden aan deze grote dirigent die een massa muziek, altijd van de grootste kwaliteit, op plaat vastlegde. Nog lang zal Sir Neville Marinner daardoor in het geheugen gegrift blijven. Het is een extra reden om deze soms ontroerende en tot stilte dwingende cd aan te schaffen en als geschenk te geven.

WAT: Lucas & Arthur Jussen – Double Piano Concertos, Wolfgang Amadeus Mozart
WIE: Lucas & Arthur Jussen, Academy of St Martin in the Fields, dirigent Sir Neville Marinner
UITGAVE: Deutsche Grammophon 00289 4812130