Regisseur Franck Van Laecke, voor de achtste keer te gast in Alden Biesen, trekt weer voluit zijn trukendoos open om dit verhaal in te kleuren, zowel letterlijk als figuurlijk en verzamelde rond zich de ideale cast om zijn ideeën vorm te geven.
Gaetano Donizetti (1797-1848) toonde zich in alle genres van de opera even vruchtbaar. Jaarlijks leverde hij drie à vier opera’s af. Enkele trotseren de tijd: Elisir d’amore (1832), Lucia di Lammermoor (1835), La Fille du régiment (1840) en Don Pasquale (1843). Deze opera buffa ging op 3 januari 1843 in Parijs in première en is helemaal niet aftands of oubollig. Integendeel! Opgefrist werd het een vuurwerk van inventiviteit en speelplezier. Voor deze jubileumeditie, 20 jaar Zomeropera, dokterde Franck Van Laecke, samen met het creatief team een totaalconcept uit. De landcommanderij wordt het grote wijnhuis van Don Pasquale. Bezoekers worden hartelijk begroet door tuiniers uitgedost in fluo oranje salopettes, gele T-shirts en strooien hoeden. In de bar komen die tenues terug en ook het koor blijkt zo uitgedost. Een weerspiegeling van het zonnige Italië.
Korte inhoud
Norina en haar aanbidder Ernesto, neef van de rijke, oudere vrijgezel Don Pasquale willen trouwen. Don Pasquale is hier niet gelukkig mee en besluit om zelf te trouwen en voor een eigen erfgenaam te zorgen, om zo Ernesto te onterven. De twee geliefden zetten met behulp van de sluwe dokter Malateste een schijnhuwelijk vol turbulentie in scène.
Setting & actie
De scène, op de binnenkoer van de landcommanderij Alden Biesen, is herschapen in een groen grastapijt met enkele lage buxushagen en côté cour en jardin hoge in vorm geknipte buxuspartijen. Vrij ongebruikelijk heeft het orkest achter de scène plaats genomen.
Franck Van Laecke zou Franck Van Laecke niet zijn als hij het publiek niet verrast met allerlei spitsvondigheden en hij levert van begin tot eind een geanimeerde voorstelling af en schuwt daarbij het burleske niet.
In de openingsscène zijn twee bedienden de hagen aan het snoeien. Beetje bij beetje worden de geheimen van het ogenschijnlijk sobere decor onthuld. Een luik wordt opgetild en daaronder gaat een platendraaier schuil. Een huisknecht legt een lp op en het orkest gaat van start. Meteen, van bij de eerste noot, zet de regisseur het publiek op het verkeerde been. Een fragment uit Carmen weerklinkt. Grote consternatie. Er wordt een andere lp opgelegd, dit keer zitten we in de goede opera. Don Pasquale verschijnt ten tonele. Een deel van de centraal opgestelde buxushaag klapt open en wordt een tafel. Uit een andere haag wordt een zitelement getoverd. Hoofdrolspeler Don Pasquale, met zwier vertolkt door bas Piet Vansichen, is een rondborstige man. Zijn fysiek wordt uitgebuit in een muzikaal eetfestijn. Tal van verschillende schotels rukken aan en elke hap, perfect getimed, wordt onderstreept met een muzikaal accent. Drie bedienden, Fabrice Pillet, Dirk Van Vaerenbergh en Frans Novak, brengen in een strakke regie alles af en aan. Met hun stil spel doen ze aan hilarische figuren uit de stomme film denken. Dr. Malateste komt erbij, prachtig aangezet door bariton Matjaz Robavs, en de plannen worden gesmeed. Tijdens hun dialoog gaat Don Pasquale op de tenen van de dokter staan. Dit wordt een running gag tijdens de hele voorstelling. Deze zit vol vaart en vraagt fysiek heel veel van de zangers. Op een bepaald ogenblik valt alles stil. Don Pasquale doet teken om iets om te draaien. Blijkt het de lp te zijn waarvan kant één tot aan het gaatje zit. Het huispersoneel draait de lp en de voorstelling ontrolt zich verder. Regisseur Van Laecke vergroot met gulle hand alles uit. Zo verschijnt Ernesto in een knalgeel soort konijnenpak met pantoffels waarop lammetjes zijn bevestigd. Hij wordt door zijn oom het huis uit gezet. De neerhangende oren van het pak vergroten zijn desillusie. Dan verschijnt Norina ten tonele, gestalte gegeven door de fantastische sopraan Cecilia Violetta López. Deze flamboyante en pittige jonge dame met Mexicaans-Amerikaanse roots werd onlangs in Opera News vernoemd bij de ’25 Rising Stars’ en de Washington Times prijst haar voor haar innemende stem met ongelooflijke reikwijdte. Daar kunnen we ons volmondig bij aansluiten. Daarnaast is ze een fantastische actrice. Ze ontpopt zich tot de revelatie van de voorstelling en palmt het publiek in met haar snaakse vertolking, onweerstaanbare charme en naturel in de verschillende zangpartijen.
Don Pasquale maakt zijn opwachting om kennis te maken met Norina, opgedoft en narcistisch in een te gek pak en een pruik à la Trump. Grote hilariteit natuurlijk. Ondertussen is Koen Crucke al een paar keer als een hond in een kegelspel opgedoken in de outfit van kapper Ernesto uit Samson. Snel wordt hij weer van het toneel verwijderd. Op het moment dat er een huwelijkscontract opgemaakt wordt tussen Don Pasquale en Norina wordt hem een pruik op het hoofd gedrukt en een jas aangetrokken en speelt hij vol virtuoze panache, in een hilarische scène, de notaris die het contract opmaakt. Om Don Pasquale te jennen begint Norina dan heel spilzuchtig aankopen te doen. Hij wil dit jonge vrouwtje onder de duim krijgen, maar ze toont zich zijn meerdere. Vol onmacht banjert hij over de scène.
Het koor wordt ingezet, tuiniers met grasmaaiers, in een mooie choreografie van Veronique Lenaers. De huisknechten zorgen voor een bloemenweelde centraal op het podium. Even later komen een tiental kleine dansertjes, uitgedost als bijtjes, in een lieftallig dansje de honing uit de bloemen puren. Een vertederend intermezzo. In de aansluitende scène verschijnt Ernesto met Zorro-masker en cape en plukt tijdens een aria de bloemen voor zijn geliefde en maakt als point finale van zijn smachtend lied het Zorro-teken. Don Pasquale ruikt onraad en vermomt zich samen met dokter Malateste in een mantel vol klimop. Geposteerd als levend standbeeld wil hij een ontmoeting tussen de geliefden afluisteren. Dit geeft weer aanleiding tot een bijzonder amusante passage. In geraffineerde fraseringen bezingen de geliefden hun weerzien. Uiteindelijk gaat Don Pasquale dan toch overstag en krijgt zijn neef Norina als bruid. Eind goed, al goed, maar toch loopt er nog iets mis! Dirigent Giuliano Betta navigeert met flair het orkest door de partituur én de onmiskenbaar solide internationale cast.
Een opera die zowel qua enscenering, zang en inleving van begin tot eind onder stoom staat. De soms aartsmoeilijke passages met razendsnelle staccato articulatie worden puntgaaf gedebiteerd. Misschien waren alle noten niet loepzuiver gezongen in het vuur van het spel, zijn de subtiele nuances wat zoek, maar de classificatie opera buffa wordt alle eer aangedaan. Liefde, berekening, opportunisme krijgen een crazy kantje in deze dolkomische enscenering en de zangers gooien zich met hart en ziel. Het wijnhuis Don Pasquale serveert een voostelling als een sprankelend glas champagne. Heerlijk op een zwoele zomeravond. Twee uur gaan als een zucht voorbij.
Nog tot 17 juni in Alden Biesen, info@zomeropera.be
- WAT: Don Pasquale, zomeropera Alden Biesen
- WIE: libretto Giovanni Ruffini – opera buffa van Gaetano Donizetti, Regie Frank Van Laecke
- WANNEER: zondag 21 mei
- WAAR: Alden Biesen
- Foto’s: ©Alden Biesen
