Brussel kende in 2016 de eerste Midsummer Mozartiade. De tweede editie loopt momenteel en opende met de opera der opera’s, Don Giovanni. Het werd een bijzonder sterke uitvoering waarvoor het publiek meer dan terecht rechtveerde. De bravo’s vulden de zaal.
Regisseur Eric Gobin zorgde voor een minimaal aangekleed decor. Een erg grote spiegel in een vergulde barokkader en zes Louis XVI stoeltjes, eveneens verguld en met rode velours bekleed. Meer decor zou er niet aan te pas komen in de kleinere, maar erg aangename theaterzaal van het Théatre des Martyrs aan het Martelarenplein in Brussel. Deze zaal is erg goed geschikt voor het brengen van klassieke muziek en het verbaast me daarom des te meer omdat dit zaaltje in ‘het circuit’ niet bekend is. Voor mij was het een positieve ontdekking op zich. Er zou nog meer positief te ontdekken zijn…
Karakterrollen primeren
Eenvoudig decor, eenvoudige kostumering van ‘ergens in de 20ste eeuw’, zeg maar tijdloos: daar koos Eric Gobin dus voor. Eenvoud. Alhoewel, eenvoud? De eenvoud zat uitsluitend in dat decor en de kostumering want meer dan ooit zag ik elke rol onvoorstelbaar uitgepuurd in het karakter dat Da Ponte en Mozart al sterk in de verf zetten. Het was zo overweldigend dat ik durf stellen dat dit, ondanks enkele opmerkingen, dit voor mij alvast de beste Don Giovanni werd die ik ooit op scène zag.
We kennen het verhaal: de rijke schurk, zeg maar vlakweg smeerlap, Don Giovanni vermoordt Il Commendatore, vader van Donna Anna, een van de talloze vrouwen – volgens zijn catalogus alleen al in Spanje 1.003! – die hij op het oog heeft. Deze moord betekent eigenlijk het begin van zijn einde. Eenieders ogen zullen opengaan en uiteindelijk zal iedereen, de rijkere en de armere samenspannen om die brutale, wellustige pervert het zwijgen op te leggen. Symbolisch gaat het om meer dan zomaar de losbandigheid, waar in het verhaal meerderen zich in laten meeslepen – een beetje zoals in Cosi Fan Tutte, maar dan harder en fataal aflopend – maar waar de almachtige potentaat die meent zich oneindig alles te kunnen veroorloven ten koste van alles en iedereen, dan toch ten gronde wordt gericht ten gevolge zijn aanhoudende wandaden. Het is ook een aanklacht op de decadentie van de toenmalige rijke adel en / of burgerij die er maar op los leefde terwijl eenvoudige mensen amper gewoon eventjes verliefd op elkaar konden zijn zonder lastiggevallen te worden door de heer die het eerste recht had. Deze dieperliggende betekenis van het verhaal komt niet naar voor, maar dat is ook niet mogelijk want het is niet expliciet duidelijk gemaakt noch door Da Ponte die het libretto schreef, noch door Mozart die de geniaalste muziek componeerde voor deze opera.
Don Giovanni wordt niet alleen gezongen zoals de grootsten het doen door de (bijna) jarige Yoann Dubruque (op de valreep geen 29, hoe dan ook erg jong voor deze rol). Zijn mimiek, de smeerlapperij jawel, de haat, de minachting, de bijna ziekelijke geilheid, de brutaliteit, kortom, het kwaad, het duivelse dat hij verpersoonlijkt wordt uitzonderlijk goed geacteerd en gezongen. Dit is zeer grote klasse. Zijn laffe knecht Leporello, die wel eerlijk is, het beu is hoe zijn baas de vrouwen pakt, een moord pleegt, mensen uitdaagt, maar toch zijn dienaar blijft omwille van de centjes om te overleven, wordt door de diepe bariton Shadi Torbey wonderwel vertolkt.
Laura Telly Cambier is een lijdende Donna Anna die door de moord op haar vader helemaal in de war is. Haar mimiek maakt het bijzonder ‘echt’ en je zou met haar kunnen meewenen.
En dan heb je Donna Elvira die verdomd goed weet wat voor stuk slecht vreten die Don Giovanni wel is, maar helaas, ze was, is en blijft smoorverliefd en dat speelt haar parten. Nochtans weet ze de andere vrouwen duidelijk te maken dat ze zich niet door die kerel mogen laten vangen. Ze legt in haar rol 100% het enerzijds naïeve, verliefde karakter en anderzijds de oprecht reddende engel voor andere vrouwen, ze weet ook veel humor te hanteren. Voeg dat bij een schitterende muzikale in- en beleving en je hebt met Karen Vermeiren de ideale Donna Elvira.
Fijner is de rol van de eenvoudige volksmeid Zerlina, een knap meisje dat op trouwen staat en ze is gelukkig, maar toch zo simpel van geest dat ze toch meegesleept wordt door die rijke meneer tot die kerel te ver gaat. Heerlijk zangeresje is Laurie Janssens en geknipt voor Zerlina. Haar bijna toekomstige Masetto, boerenzoon, heeft snel door wat voor viespeuk die Don Giovanni is, maar hij weet zich niet slim genoeg te verdedigen. Met de nodige terechte boosheid en een goeie scheut gezonde jaloersheid legt Kamil Ben Hsaïn Lachiri al zijn muzikale kunnen in de schaal en wij, het publiek, genieten ervan.
Donna Anna’s mannetje, die doorgoede ziel Don Ottavio die het snel begrepen heeft, maar te edel is om hard toe te slaan – al zal hij er toch voor gaan om ook anderen voor het kwaad te behoeden – kreeg van Mozart een erg moelijke tenorpartij die al te dikwijls op ‘het randje van’ gezongen wordt. Welaan, de ongewoon gekleurde stem van Pierre Derhet haalt het, zingt zeer toonvast en –zuiver, met vlotte vocalises en een acteerprestatie die erg ontroert.
Even twijfelen was het of Keith Tillotson, Il Commendatore, wel de juiste keuze was – bij het gevecht waar hij gedood wordt door Don Giovanni klonk hij zwakker – het zou halen, maar eens hij daar stond, als het angstwekkende standbeeld en feitelijk Gods gezant die Don Giovanni in de hel stort, werd hij indrukwekkend.
Samen met het koor en het orkest, het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie onder leiding van David Miller, kreeg het publiek wel degelijk een Don Giovanni die nog lang zal nazinderen. De staande ovatie was terecht. De talloze bravo’s eveneens. Deze Don Giovanni hoort thuis in de grote operahuizen.
We wensen het de organisatoren toe dat deze productie nog dikwijls mag opgevoerd worden. En o ja, u gelooft me toch dat ik blij ben mijn vakantie eventjes enkele dagen uitgesteld te hebben om dit mogen mee te maken.
- WAT: Don Giovanni, opera van Wolfgang Amadeus Mozart in het raam van Midsummer Mozartiade Brussel
- WIE: Dirigent: David Miller, regie: Eric Gobin, Don Giovanni: Yoann Dubruque, Leporello: Shadi Torbey, Donna Anna: Laura Telly Camber, Donna Elvira: Karen Vermeiren, Zerlina: Laurie Janssens, Don Ottavio: Pierre Derhet, Masetto: Kamil Ben Hsaïn Lachiri, Il Commendatore: Keith Tillotson, gelegenheidskoor, Orchestre Royal de Chamber de Wallonie
- WAAR & WANNEER: zondag 2 juli, Théatre des Martyrs, Brussel
- FOTO’S: © Midsummer Mozartiade Brussel
