Wolfgang Amadeus Mozart, de ‘vleesgeworden zoon van de Muziekgod’, beluisteren, kan wonderen verrichten. Er zijn talloze studies die het ‘Mozarteffect’ bevestigen.
Wolfgang Amadeus Mozart, de ‘vleesgeworden zoon van de Muziekgod’, beluisteren, kan wonderen verrichten. Er zijn talloze studies die het ‘Mozarteffect’ bevestigen.
Therapeuten werken met zijn muziek. Geen betere muziek denkbaar dan deze van Mozart – zijn Kleine Nachtmusik – om kinderen van héél jong tot de klassieke muziek te brengen. Dat die grote namen net als talloze anderen de muziek van Mozart willen vertolken, spreekt voor zich. We geven u hier een bloemlezing uit zijn œuvre (hierbij geen opera), waar drie namen met naam en faam voor de uitvoering tekenen.
**** Klaviermuziek door Kristian Bezuidenhout
De eerste keer dat ik kennis maakte met Kristian Bezuidenhout was op een cd-presentatie in Nederland, nu een jaar of zeven geleden. Klassiek Centraal stond nog in de kinderschoenen en Bezuidenhout zijn internationale carrière stond op openbarsten. Wat een kennismaking!
Vandaag is de pianofortespeler niet weg te denken van de podia groot en klein, wereldwijd. Voor ons ligt intussen de dubbel-cd volume 5 & 6 van de klavierwerken van het genie uit Salzburg.
Bezuidenhout opent volume 5 met zowat de bekendste sonate die iedereen die wat meer piano leerde spelen, in de vingers heeft. Maar is de sonate in A, K 331 met de platgespeelde Turkse Mars wel altijd even grondig belevend gespeeld? De ware diepgang wordt slechts zeer zelden uit het klavier gehaald. En wat horen we in deze opname? Bezuidenhout interpreteert vrij en toch gebonden aan Mozart. Slechts enkele minpuntjes: de versieringen in het thema van het Andante grazioso zou ik weggelaten hebben. De eenvoud en schitterende zuiverheid van dit eerste deel uit de sonate is gelijk aan zilveren tranen die plengen, tranen van zowel droefenis als geluk. In het Trio wordt er wat te fel in de bas gegaan en komt het over of het tempo opgedreven wordt wat niet zo is. Verder blinkt deze interpretatie uit en is het meer dan de moeite ze te beluisteren.
Hier en in de andere werken op de beide cd’s weet Bezuidenhout de nodige spanning te creëren met adempauzes, opvallende accenten en zangerige melodieën. ‘Je vous dirais maman’ en de variaties… De absolute eenvoud ligt in het kindermelodietje en Mozart weet er op in te spelen als geen ander. Bezuidenhout versmelt met de variaties. Je moét wel glimlachen bij deze ‘simpelheid’ die je zomaar vrolijk stemt. Een cd-reeks om niet te missen, zoveel is zeker!
** Muziek voor de kathedraal van Salzburg
Ik zou liegen als ik zou zeggen niet diep geraakt te zijn alleen al door het Salus infirmorum uit de Litaniae Lauretanae K195 (Mozart was 18 toen hij dit werk schreef). Het heeft een enorme diepgang die je terugvindt in zijn Requiem.
Edward Higginbottom dirigeert het Choir of New College Oxford en het Collegium Novum in het vermelde werk, in de Sonate in C (K329) en de Vesperae de Dominica (K321). De diepgang in het vermelde deel, maar ook in de andere werken mis ik een beetje. Er wordt zeer mooi gezongen in de stijl die alleen de Engelse knapenkoren – waar er gelukkig nog veel van zijn, wat anders dan in ons er bijzonder arm aan geworden Vlaanderen – maar ik hoor niet echt Mozart. Higginbottom kleurt het geheel echt Engels in wat klankinvulling betreft, maar geeft niet de juiste aandacht aan het Mozartiaanse aspect. Soms is er ook wat onevenwicht in de mannenstemmen onderling al overstemmen ze de knapen niet. Wat dat betreft is er dan wel een sterk balans die niet mooi blijft rechtstaan in het samenspel met het orkest. Dat treedt iets te weinig naar voor en wordt gereduceerd tot begeleidend ensemble.
Het is gewoon luisteren naar een mooie cd op zich, dat zeker, maar ik had meer Mozart gewild.
Symfonieën, concerto’s en sonates
Jos Van Immerseel staat voor zoveel als mogelijk authenticiteit. Als hij een componist zijn werk uitvoert, dan zou hij de instrumenten afpakken van de mensen die de première uitvoerden, bij wijze van spreken. Anders kan het niet goed zijn of toch niet écht helemaal goed. Of het altijd zo ver moet gedreven worden, houden we tussenbeide. Op de eerste plaatst komt nog voor het instrumentarium natuurlijk het werk zelf.
Outhere / Zig Zag gaf een mooi-ogende cd-box (6 cd’s) uit met symfonieën, concerto’s en sonates van die goede Wolfgang. Jos Van Immerseel speelt zelf het klavier en dirigeert Anima Eterna Brugge. De vioolsolo’s in de concerti en sonates worden gespeeld door Midori Seiler.
Van Immerseel koos voor het bekendere werk. De grote symfonieën en concerto’s en de bekendere sonates. Allicht viel de keuze hierop om zich als grote naam die wereldwijd bekendheid verwierf, zich te profileren als Mozartinterpreet. En is hij dat? Tja, de vraag stellen wil zeggen dat ze moet beantwoord worden, maar weet dat ieder zijn beleving heeft en dat de waarheid in interpretatie mogelijk niet bestaat. Persoonlijk ben ik niet overtuigd van de visie die Van Immerseel hier poneert. We vinden zijn Mozart over het algemeen wat druk en virtuoos, soms bijna slordig, heftig en ver weg van lyriek. Neem nu de sonate in F K377. Die vind ik zelfs lelijk ingezet. Zo dwaas en onmuzikaal. Wat is er aan de hand? De vioolsolo kent het instrument absoluut en heeft een uitmuntende techniek. Daar stopt het. De muzikaliteit is zoek en vergaapt zich in virtuositeit. Het Andante is dan weer overdreven uitgesmeerd en soms té smeuïg zangerig. Daar ben je niets mee, zeker bij Mozart niet, als je vergeet dat de muziek moet zingen, uit het hart. Ik geef toe ontgoocheld te zijn in deze uitgave. Moet u het met mij eens zijn? Natuurlijk niet. Het is niet omdat ik me niet aangesproken voel in Van Immerseels Mozart dat u het niet kunt zijn.