• Home
  • Over KC
  • Partners
  • Toevoegen evenement
donderdag, september 28, 2023
  • Login
Klassiek Centraal
  • Home
  • Nieuws
    • New Releases
    • Interviews
    • Gouden Labels
  • Recensies
    • Concerten
    • Cd & DVD
    • Evenementen
    • Boeken
  • In de kijker
  • Evenementen agenda
  • Partners
    • Partner worden
  • Meer informatie
    • Over KC
    • Wie is wie
Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
  • Home
  • Nieuws
    • New Releases
    • Interviews
    • Gouden Labels
  • Recensies
    • Concerten
    • Cd & DVD
    • Evenementen
    • Boeken
  • In de kijker
  • Evenementen agenda
  • Partners
    • Partner worden
  • Meer informatie
    • Over KC
    • Wie is wie
Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
Klassiek Centraal
Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
Home Recensies Boeken

De culturele pracht van het graafschap Vlaanderen

door: Michel Dutrieue
25 juni 2016
in Boeken, Recensies
Leestijd:4 minuten
A A
Graven van Vlaanderen
Share on FacebookShare on Twitter

Bij Walburgpers verscheen een opvallend boek over de geschiedenis van het graafschap Vlaanderen. Als u beseft dat in deze contreien de polyfonie zich ontwikkelde, mag u deze politieke en historische achtergrondinformatie niet missen.

ookinteressant

Laserbombardement in het sloopwerk van Galina Oestvolskaja

Klinkende moderne feeërieën: Ne Me Touchez Pas

Filosoof Tomas Serrien over ervaring en betekenis muziek

Welvarendste regio

De graven van Vlaanderen bouwden een machtig graafschap uit, onafhankelijk van Frankrijk. Toen de Bourgondische vorsten hun rijk uitbouwden werd Vlaanderen daarvan de welvarendste regio. De Graven van Vlaanderen regeerden vanaf de 9de eeuw. Het graafschap Vlaanderen hield echter in 1795 op te bestaan toen het door Frankrijk geannexeerd werd en opgesplitst werd in het Leiedepartement (het huidige West-Vlaanderen) en het Scheldedepartement (nu Oost-Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen).

Van Avignon naar Brugge en Mechelen

In het Europa van de late middeleeuwen en de vroeg Renaissance vanaf de 14de eeuw, bevonden de belangrijkste centra van muzikale activiteit zich aanvankelijk in het Noorden van Frankrijk, Avignon en Noord-Italië. Het was de tijd van Guillaume de Machaut en de Ars nova, de Ars subtilior en Landini. Avignon kende een belangrijke culturele bloei toen de tegenpaus zich daar vestigde tijdens het Westers schisma. Toen Frankrijk bezweek onder de Honderdjarige Oorlog (1337 tot 1453) verplaatsten de culture centra zich naar de steden in de Lage Landen. De muziek kende in de 15de eeuw een ongeziene bloei ten tijde van Jan zonder Vrees, Filips de Goede, Karel de Stoute, Maria van Bourgondië en Maximiliaan I van Oostenrijk.

De kapel van de hertog

Onder het Huis Valois werd Bourgondië stelselmatig uitgebreid met het graafschap Vlaanderen, het hertogdom Brabant, het graafschap Holland, het hertogdom Luxemburg, en met Elzas en Lotharingen. Onder het bewind van de hertogen Filips de Goede (1419-1467) en Karel de Stoute (1467-1477) werd het Bourgondisch rijk hét centrum van muzikale vernieuwing. De belangrijkste centra waren Brussel, Brugge, Rijsel en Arras of Atrecht. Filips de Goede bouwde schitterende paleizen (Coudenberg in Brussel en het Palais des ducs in Dijon). Ten tijde van Filips de Goede floreerden de wandtapijten en bereikte de schilderkunst met Van Eyck en van der Weyden een hoogtepunt. De Bourgondische school bestond uit een elite van musici als Gilles Binchois, Robert Morton en later Guillaume Dufay, die in de hofkapel van de hertogen dienden.

Bourgondische school

De Bourgondische school werd gevormd door componisten in de 15de  eeuw in de Nederlanden. Deze Franco-Vlaamse School of Nederlandse Polyfonisten ten tijde van de Bourgondische hertogen bezat de voornaamste centra van muzikale vernieuwing in Vlaanderen en leverde toonaangevende componisten. De Bourgondische heersers begunstigden hun kunstenaars en componisten en sommigen onder hen waren zelf musicus. Karel de Stoute bv. speelde harp en componeerde chansons en motetten. De hertogen moedigden als wereldlijke heersers ook het componeren van wereldlijke muziek aan tot op een niveau dat tot dan toe ongezien was in de Europese muziekgeschiedenis.

Dufay en Karel de Stoute

De geschiedenis van de Bourgondische muziek begon met de bouw van de hofkapel in 1384 door Filips de Stoute naar het voorbeeld van deze in Avignon. Johannes Tapissier en Nicolas Grenon stonden in voor de overgang naar een volgende fase in het bestaan van de kapel. Die werd nl. in 1415 gereorganiseerd. Andere componisten in die vroege periode waren Hugo en Arnoldus de Lantins, die later in Italië Dufay zouden ontmoeten. Van alle namen die met de Bourgondische School worden geassocieerd, is de bekendste wellicht Guillaume Dufay, waarschijnlijk ook de beroemdste componist in het Europa van de 15de  eeuw. Tot Dufays tijdgenoten behoorden onder meer componisten als Gilles Binchois, die vermoedelijk tussen 1430 en 1460 aan het Bourgondische hof actief was, en Hayne van Ghizeghem, een componist, zanger en soldaat die wellicht omkwam tijdens de laatste veldtocht van Karel de Stoute.

Capilla Flamenca

Tegen het eerste decennium van de 16de eeuw kwamen de Nederlanden in het bezit van de Oostenrijkse Habsburgers. Zij werden op hun beurt broodheren van de musici. De Capilla Flamenca of Vlaamse Kapel was de hofkapel van keizer Karel V, opgericht in 1515 en in 1637 samengevoegd met de Spaanse hofkapel. De kapel luisterde de dagelijkse liturgische vieringen aan het keizerlijk en Spaans koninklijk hof op, zowel met eenstemmig gregoriaans als met polyfonie. Twaalf trompettisten, een organist en een paukenist speelden bij blijde intredes en banketten. De Capilla bestond uit een Grande Chapelle, les enfants de la chapelle en chantres o.l.v. een maître de chapelle. Tot de Petite Chapelle behoorden clerici, kapelaans en beambten. De leden van de Grande Chapelle luisterden de feestelijke diensten op.

Historische achtergrond

In het boek Graven van Vlaanderen schetst Gerben G. Hellinga de historische achtergrond van de rijke, muzikale cultuur van de Nederlanden ten tijde van Bourgondiërs en Habsburgers, en dit vanaf Boudewijn I met de IJzeren Arm (862-879) tot en met de laatste graven van Vlaanderen, Jozef II, Leopold II en Frans II (1780-1795). Het graafschap was in de middeleeuwen één van de rijkste en dichtst bevolkte gebieden van Europa. Zijn heersers waren de hoofdrolspelers in de turbulente, Europese politiek. De omwentelingen van Napoleon betekenden in 1795 echter het einde. Het rijk geïllustreerd boek verscheen bij Uitgeversmaatschappij Walburg Pers te Zutphen en mag niet ontbreken in uw bibliotheek. Warm aanbevolen.

Dr. Gerben Graddesz Hellinga (°1938) is gepensioneerd psychiater en publiceerde naast boeken over zijn vakgebied geschiedenisboeken, historische avonturenromans, kinderboeken en science fiction-romans.

Tags: Francesco Landini (ca.1325-1397)Guillaume de Machault (c.1300-1377)Guillaume Dufay (1397-1474)Muziek van eigen bodemRenaissanceVroege muziek
Vorig artikel

Welkom in de wereld van ‘All you can fuck’

Volgend artikel

Een nieuwe Grosse Messe in wereldpremière

Michel Dutrieue

Michel Dutrieue

Michel Dutrieue (°Oostende, 1960) studeerde aan de Koninklijk Muziekconservatoria van Brussel en Gent. Is sinds 1987 docent/cursusbegeleider literatuur, muziekgeschiedenis en muziek beluisteren. Tussen 1985 en 2005 was hij medewerker bij BRT 3, Radio 3 en Klara. In 1990 verscheen zijn boek "Eros & Thanatos in het fin-de-siècle-Wenen (BRT-uitgave). Hij leidde gedurende een periode van tien jaar het vierstemmig gemengd koor "De Profundis" en werd als componist opgenomen in het "Lexicon van Vlaamse componisten". In Gent had hij 10 jaar zijn eigen operaclub waarvoor hij avondvullende besprekingen van de producties van de Vlaamse Opera gaf. Sedert november 2012 is hij lid van de beoordelingscommissie muziek van de minister van cultuur.

Ook interessant:

François GLORIEUX (1932 – 2023)
Nieuws

François GLORIEUX (1932 – 2023)

28 september 2023
François Glorieux blaast 90 kaarsjes uit
Nieuws

In Memoriam François Glorieux

24 september 2023
Boesmans: On purge bébé !
New Releases

Boesmans: On purge bébé !

15 september 2023
Il concerto segreto
New Releases

Il concerto segreto

12 september 2023
“Wie niet gezegend is door Fortuna, woedt of weent”
Cd & DVD

“Wie niet gezegend is door Fortuna, woedt of weent”

25 juli 2023
Robert Groslot: Symphonie Nr.1 “Now, Voyager, sail…”
New Releases

Robert Groslot: Symphonie Nr.1 “Now, Voyager, sail…”

7 juli 2023
Volgend artikel
Wouter Dekoninck aan het orgel van de Sint-Geertruikerk in Leuven

Een nieuwe Grosse Messe in wereldpremière

Henri Evenepoel - Een schilder in Parijs

Evenepoel en de muziek

Don Carlo - Opéra National du Rhin, Straatsburg

Zwart overheerst

Blijf op de hoogte

Blijf op de hoogte

Abonneer je vandaag op de nieuwsbrief van Klassiek Centraal net als 3771 andere lezers, en blijf wekelijks op de hoogte van de nieuwste artikelen.

één e-mail per week op donderdag

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Categorieën

  • Boeken (231)
  • Cd & DVD (845)
  • Concerten (893)
  • Evenementen (429)
  • Gouden Labels (55)
  • In de kijker (30)
  • Interviews (114)
  • New Releases (406)
  • Nieuws (647)
  • Opinie (23)
  • Recensies (2.054)

Klassiek Centraal is het magazine voor klassiek Muziek, Opera & Dans in Vlaanderen. Klassiek Centraal wordt volledig gemaakt door vrijwilligers. 

Wilt u ook meewerken aan Klassiek Centraal stuur ons dan een bericht via redactie@klassiek-centraal.be

Blijf op de hoogte:

Wekelijks (op donderdag) verstuurd Klassiek Centraal een overzicht van alle gepubliceerde artikelen. Schrijf je snel hiernaast in om niks te missen.

Geen resultaat
Bekijk alle resultaten
  • aaa radiotest
  • Advertenties voor schrijvers
  • Cookiebeleid (EU)
  • Dashboard
  • Evenementen agenda
  • Evenementen lijst
  • Event ingeven
  • Home 1
  • Home 2
  • Home 3
  • Links
  • My account
  • Nieuws
  • Organizer Dashboard
  • Over KC
  • Partner worden
  • Partners
  • Privacy verklaring
  • Shop
  • Single event
  • Submit Organizer Form
  • Submit Venue Form
  • test
  • Thank you!
  • Venue Dashboard
  • Vrijwilligers gezocht!
  • Wie is wie
  • Wij bieden aan

© 2020 Klassiek Centraal VZW - Varkensmarkt - 2800 Mechelen - Design en hosting Kyzoe.be.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
Cleantalk Pixel

Add New Playlist

Deze website gebruikt cookies om optimaal te functioneren. U vindt onze privacy policy en cookie verklaring hier.