Beiaard, het klokkeninstrument dat in de grote muziekwereld nog te veel buitenbeentje is, verdient meer aandacht. Wij trokken op een warme septemberavond naar Die Schone om te gaan luisteren naar Eddy Mariën, stadsbeiaardier van Mechelen.
Beiaard, het klokkeninstrument dat in de grote muziekwereld nog te veel buitenbeentje is, verdient meer aandacht. Wij trokken op een warme septemberavond naar Die Schone om te gaan luisteren naar Eddy Mariën, stadsbeiaardier van Mechelen.
Iedereen, neen, niet langer iedereen, gaat er van uit dat de beiaardkunst in Mechelen onder de inspirerende Jef Denijn heropleefde na een donkere 19de eeuw. Recent onderzoek leert ons dat deze visie fout is. In Brugge waren er zeker vanaf en allicht voor 1870 veel beiaardconcerten. Treinladingen (Engelse) toeristen ontdekten de beiaard. In 1911 werd zelfs gestart met een beiaardklas aan het stedelijk conservatorium, jaren voor de stichting van de school in Mechelen (1922). WO I betekende een vroeg einde van de jonge scholing en door de charismatische Mechelaar Jef Denijn verschoof de aandacht, zeker muzikaal, naar Mechelen. De Brugse beiaard werd voornamelijk een toeristische attractie al gaf en geeft men veel concerten.
Tot voor de grondige in waarde stelling van de beiaard in het belfort (2010) leed het instrument onder slijtage en was de klank niet echt verantwoord muzikaal te noemen. Stadsbeiaardier Frank Deleu slaagde er in om een bijzonder degelijk restauratiedossier in zeer korte tijd goedgekeurd én uitgevoerd te krijgen.
Brugge, feitelijke basis van de heropleving, het verhaal dat we kennen blijkt dus niet langer houdbaar. Een historisch verder uitdiepend onderzoek dringt zich op, maar het concert van vandaag zingt met de Brugse klokken toch : "Mechelen boven", mogen we u met deugnietoogjes vertellen.
We herinneren ons de beiaard zoals hij was. Wat zijn we blij dat die herinnering wordt uitgeveegd door een instrument dat voller, warmer, harmonischer en onscherp klinkt. Brugge plaatste zich met deze verregaande restauratie en renovatie op de lijst van de 5 beste instrumenten in ons land wat de middentoon gestemde beiaarden betreft.
Mengprogramma
Matthias Van den Gheyn (1721-1785) was een van de betere barokcomponisten en een groot virtuoos beiaardier. Openen met een van zijn preludia, het is een feest. Mariën eert meteen erna de muzikale opvolger van Van den Gheyn: Jef Denijn (1862-1941) met zijn altijd weer ontroerend Ongeschreven Preludium. Samen met een paar honderd toeristen droom ik weg… Applaus
Daarna wisselt de Mechelse beiaardier sterk af met populairdere werken uit het brede repertoire met Nino Rota, Ludwig Van Beethoven, Joseph Haydn, Leonhard Bernstein en George Gershwin. Hij mengt daartussen op subtiele wijze originele beiaardcomposities van Piet Van den Broeck, Staf Nees, Jef Rottiers en hemzelf.
Het publiek is erg betrokken, bij enkele meezingers zoals Summertime uit Porgy and Bess hoor je zachtjes neuriën…. De avond is aan de klokken én aan de beiaardier die bij elk stuk handgeklap ontvangt. Terecht. Het toreninstrument klinkt evenwichtig. Alleen bij enkele zwaar laatromantische werken wringt de middentoonstemming, vooral waar de basklokken de melodie sterk ondersteunen. Gelukkig is de uitklinktijd erg kort zodat deze beperking mogelijk alleen het geoefende luisteroor nog even bijblijft. De muzikaliteit overheerst.
Eddy Mariėn bewijst zich op deze Brugse avond opnieuw als een van de allerbeste uitvoerders van het ogenblik. Geef toe, een werkelijk geslaagde muzikale beiaardavond in een bekorend historisch kader. Of zoals de dames naast mij op het einde, na een lang applaus, zeiden: "That was brilliant, really pretty good". Net als al de andere luisteraars keerden ze met een brede glimlach, de avond in.
