Gouden Label Geef toe, de opera’s en drama’s van Wagner en zelfs deze van Verdi vragen soms om een woordje uitleg. Operaspecialist Rolf Stemmle is de auteur van twee reeksen verhalenboeken waarin hij alles wat we moeten weten op een heel bevattelijke wijze vertelt, duidt en uitlegt.
Gouden Label Geef toe, de opera’s en drama’s van Wagner en zelfs deze van Verdi vragen soms om een woordje uitleg. Operaspecialist Rolf Stemmle is de auteur van twee reeksen verhalenboeken waarin hij alles wat we moeten weten op een heel bevattelijke wijze vertelt, duidt en uitlegt.
Boeken over opera zijn bijna alle zeer goed maar zijn vaak te oppervlakkig. Musicologische essays zijn meestal te moeilijk en libretti worden omzeggens niet gelezen. U kunt, mijns inziens, onmogelijk ten volle genieten van een opera zonder kennis van het verhaal, de personages, de betekenis en, in het geval van Wagner, kennis van een hele reeks motieven die een personage, een object, een gevoel of een gebeurtenis voorstellen of symboliseren.
Rolf Stemmle beschrijft in zijn kleine maar fijne boekjes, hij noemt ze zelf vertellingen of “Einführungshefte”, de verhaallijnen van Wagners werken. Hij licht uitvoerig en duidelijk de achtergrond en de context toe om zo doende op een heel informatieve en aangenaam, onderhoudende wijze de luisteraar in te leiden in de bonte fantasiewereld van Richard Wagner. Heel nuttige en interessante lectuur dus voor iedereen die Wagners opera’s en drama’s beter wil leren kennen.
Op gemiddeld 32 à 40 pagina’s worden, in wat men al eens een populair wetenschappelijke stijl noemt, de verhalen, de muziek en de soms niet zo eenvoudige filosofische inhoud, duidelijk en begrijpelijk gemaakt.
Vanwege het praktisch formaat van 11,5 x 16,5 cm kunnen de boekjes in de handtas of in de jaszak. De boekjes met hun kaftjes in de mooie, Beierse Landesfarben wit en Himmelsblau van de Huis Wittelsbach, kunnen u dus discreet vergezellen en begeleiden bij een voorstelling of beter nog voor de voorstelling aan tafel van een brasserie of een terras.
Elk boekje begint met een korte biografie. Dan volgt de lijst met personages en hun stemtypen en de beschrijving van de inhoud van de verschillende akten. In elk boekje krijgt u ook een heel duidelijke en handige, schematische voorstelling van de relaties en verbanden tussen de personages (een “Schaubild” van de “Beziehungen der Hauptpersonen”). Dan volgt de ontstaansgeschiedenis van de opera en ten slotte, bijzonder interessant, verklarende commentaar bij de handeling en bij de muziek. Dit alles, bvb. in het geval van zijn boekje over Tannhäuser, op nauwelijks 39 bladzijden. Uniek.
Wat echt onbetaalbaar is, zijn de notenvoorbeelden van de Leitmotieven, achteraan elk boekje. Zo presenteert hij de meer dan vijftig belangrijke Leitmotieven die in de vier drama’s van Wagners “Ring” voorkomen. Dit is meer dan essentieel om u te oriënteren in het Wagner drama. Op de achterflap vindt u dan telkens de korte inhoud.
Einführungshefte: Die Bühnenwerke erklärt im praktischen Taschenformat © Rolf Stemmle
Naast deze reeks is Rolf Stemmle de auteur van de reeks “Erzählbände, Wagners vielschichtige Opern eingängig erzählt”. Toegankelijk voor iedereen, dus. In deze boeken vertelt hij de verhalen uitvoerig en plaats hij in de kantlijn, letterlijk dan, waar we ons bevinden in de opera. Verdeeld over vier delen, samen 480 bladzijden, vertelt de auteur de verhalen van alle dertien opera’s en drama’s van Richard Wagner. Zelden gelezen, zelden gezien, onmisbaar voor elke Wagneriaan in wording.
Drie grote romantische opera's van Richard Wagner, vertelt Stemmle, betekenen drie ontroerende verhalen over drie uitzonderlijke relaties. De Hollander (De Vliegende Hollander / Der fliegende Holländer), die vanwege zijn arrogantie vervloekt is, is op zoek naar een vrouw die hem kan redden door onvoorwaardelijke loyaliteit. Hij meent uiteindelijk zijn redding te vinden in de persoon van Senta, die zich op deze manier hoopt te bevrijden van haar maagdelijkheid, symbool van levensloze, burgerlijke bekrompenheid. Tannhäuser is een rusteloze, wellustige kunstenaar die smacht naar innerlijke vrede. Na veel leed en beproevingen slaagt Elisabeth van Thüringen er in, hem naar zijn doel en bestemming te leiden. Helemaal anders vergaat het Lohengrin, zo vervolgt Stemmle. Deze eenzame Graalridder kan bij zijn aankomst onmiddellijk zijn liefdesideaal realiseren met Elsa, de dochter van de hertog van Brabant. Doch, door aards gebonden gevoelens, afgunst en intriges, wordt de alliantie verbroken.
De auteur diept op die manier de verhalen van Wagners opera’s en drama’s uit en beschrijft de complexe relaties en de gebeurtenissen duidelijk en begrijpelijk. Hij laat zien wat de personages beweegt, wat hen drijt en wat hen naar elkaar leidt, hoe ze hun idealen proberen te realiseren en waarom ze falen. U kan de boeken ook gewoon lezen als boeiende verhalen maar ze zijn in elke geval bijzonder nuttige en stimulerende lectuur voor iedereen die Wagner beter wil leren kennen.
Rolf Stemmle (°1962) is zowel schrijver als uitgever. Hij werd geboren en woont in de prachtige stad Regensburg in Ostbayern en schrijft toneelstukken, poëzie en proza. Daarnaast behandelt hij klassieke muziek, vooral Richard Wagner en Verdi. Het is er hem om te doen, Wagners complex muziektheater begrijpelijk te maken. Hij heeft gedichten uigegeven „Der Mensch im Tier“ en humoristische en avontuurlijke verhalen over de stad Regensburg, bvb. over de stadsduif “Gurrletta Steinhöfl, eine etwas ältere Taubendame mit rotem Sonnenhut” (uitg. Spielberg-Verlag, Regensburg). Maar zijn belangrijkste interesse is het theater. Hij leidde jarenlang een eigen toneelgroep en werkt nu samen met andere ensembles en uitgevers. Zijn liefde voor klassieke muziek richt zich dan ook begrijpelijker wijze op het muziektheater. Hij wil het muziektheater van Richard Wagner en van Giuseppe Verdi begrijpelijk en toegankelijk maken en daarom vormt hij de verhalen van de opera’s van Wagner en Verdi om tot vertellingen. Deze worden door de prestigieuze uitgeverij Koning & Neumann gepubliceerd en verkocht voor slechts € 9,80,- De kleine “Einfuhrungshefte” worden door Rolf Stemmle zelf uitgegeven en verkocht voor…€ 3,50,-! Aarzel dus niet en contacteer zo vlug mogelijk uw boekhandelaar om deze te bestellen. Ik hoop van ganser harte dat de sublieme en onmisbare boeken van Rolf Stemmle langs deze weg alle leerlingen en studenten aan muziekacademies en conservatoria zullen bereiken.
De reeks “Erzählbände, Die Opern und Musikdramen erzählt“, uitgegeven door Königshausen & Neumann in Würzburg, bestaat reeds uit vier delen Wagner en twee delen Verdi. In de vier boeken Wagner vertelt hij de verhalen van al Wagners opera’s en drama’s en in de twee boeken Verdi vertelt hij de verhalen van Rigoletto, La Traviata, Aida, Troubadour (“Il Trovatore”), Maskenball (“Un ballo in maschera”) en Macht des Schicksals (“La forza del destino”). Een derde deel Verdi met de verhalen van Don Carlos, Othello en Falstaff. verschijnt in de herfst. Subliem!