Het was nationaal nieuws, het beiaardconcert op 16 december 2020, de vermoedelijke geboortedag van Ludwig Van Beethoven wiens muzikale verhaal bij zijn grootvader Louis begon. Dat was in Mechelen in de Koraalschool van de Sint-Romboutskathedraal. Eddy Marien bracht een eerbetoon dat, ondanks de gesloten concertzalen, wel voor publiek kon gespeeld worden…
Stadsbeiaardier Eddy Marien stelde een helder programma samen met delen van composities van Beethoven die, bewerkt, op een zware beiaard zoals die van Mechelen, klinken. Hij vulde het aan met enkele nieuwe composities, waarvan een van zijn hand als eerbetoon aan de grootmeester. Uit het programma dat hij bracht, plaatsen we exclusief voor Klassiek Centraal een selectie gerealiseerd door Rudi Van Poele. Een extra motivatie om dit concert te geven en waarom het zelfs nationale persaandacht mocht genieten, was het feit dat de beiaardier zowat de enige muzikant is die op zijn toreninstrument kan en mag spelen voor een (verspreid) publiek. Ondergetekende is een van die mensen in de stad die de beiaard van in de tuin kan beluisteren. Het kan niet beter ‘coronaproof’ zijn.
Omdat zowat alles wat om en rond de 250ste verjaardag van Ludwig Van Beethoven geannuleerd of verplaatst en opnieuw verplaatst en nog eens verplaats werd tot ‘nader te bepalen datum’, meende Marien dat het meer dan gepast was om op de vermoedelijke geboortedag van de man met nog wat Mechels bloed, een huldeconcert te brengen. Want ja, de muzikale wortels van Ludwig liggen bij zijn grootvader die als jongen van zes jaar werd toegelaten tot de Koraalschool – het gebouw bestaat nog steeds en is sinds kort opnieuw in muzikale handen – van de Sint-Romboutskathedraal. Grootvader Beethoven bleek zeer getalenteerd te zijn als zanger en uitvoerend musicus. Als componist zou hij niet erg ver springen. Het handjevol partituren van zijn hand is eerlijk gezegd van lage kwaliteit. Hij zal het wel geweten hebben en componeerde blijkbaar niet meer eens hij in Bonn was en daar was hij al op zijn 20 jaar. Zijn kleinzoon Ludwig zou het verder brengen.
Luisteren
Eddy Marien selecteerde volgende werken voor de opname die u via ons YouTubekanaal kunt beluisteren. De toelichting is geschreven door Eddy Marien.
- Adagio cantabile uit sonate pathétique, Ludwig van Beethoven, arr. E. Mariën
- Andante uit sonate nr. 12 op. 26, Ludwig van Beethoven (1770-1827), arr. L. ‘t Hart
- Ode an Beethoven, Eddy Mariën (°1962)
- Für Elise, Ludwig van Beethoven, arr. L. ‘t Hart
- Adagio sostenuto uit de Mondscheinsonate, Ludwig van Beethoven, arr. R. Kroezen
Toelichting
Uit de pianosonate nr. 8 opus 13, die bestaat uit 3 delen, horen we het tweede deel: Adagio Cantabile. De sonate zelf heeft als bijnaam Sonate Pathétique, een benaming die Beethoven zelf gegeven zou hebben.
Beethoven heeft 32 pianosonates geschreven. Sonate nr. 12 opus 26 bestaat uit 4 bewegingen waaruit we het thema van de eerste beweging horen: Andante.
De huidige stadsbeiaardier van Mechelen, Eddy Mariën, schreef voor de gelegenheid van 250 jaar Beethoven, een ode aan deze componist, genaamd Ode an Beethoven. Het werd een muziekstuk dat in de vroege 19deeeuw zou kunnen geschreven geweest zijn, met subtiele verwijzingen naar het symfonische werk van Beethoven, maar gekruid met Mariëns eigen specerijen.
Bagatelle wil eigenlijk niemendalletje zeggen. Het zijn pretentieloze muziekstukjes van vrij korte duur. De bekendste bagatelle is “Für Elise”. We weten niet zeker wie Elise was, maar waarschijnlijk was het één van zijn pianostudentes voor wie hij een zwak had. Hij schreef dan maar een stuk dat eigenlijk veel te moeilijk was voor haar, zodat hij verzekerd was van nog veel pianolessen.
Pianosonate nr. 14, opus 27 nr.2, staat ook wel bekend als de “Mondscheinsonate”, Duits voor “Maanlichtsonate”. De naam is niet gegeven door Beethoven, maar door poëet en muziekcriticus Ludwig Rellstab, toen hij in een boot zat, op een prachtige avond bij volle maan. Dit herinnerde hem aan het eerste en bekendste deel van de sonate: Adagio sostenu
• WAT: Beethoven 250 op beiaard
• WIE: Eddy Marien
• WAAR: beiaard Sint-Romboutskathedraal
• WANNEER: 16 december 2020
• FOTO: Ian Lehine
