Onze website is vernieuwd, geef zelf je evenementen in. Heb je een fout gezien. Mail ons!

Klassiek Centraal

Banket met pannenkoeken

Verwijst deze titel naar Macbeth, de fantastische opera van Giuseppe Verdi naar het ijzingwekkende machtsverhaal van Shakespeare? Toch wel, maar dan in een versie aangepast voor jongeren. Een zeer geslaagde versie nog wel. Het libretto is “ontzettend vrij naar Shakespeare” en de muziek “ook enorm vrij naar Giuseppe Verdi”, zo belooft de titelpagina van het programmaboekje. En dat klopt helemaal. Heel vrij, maar toch niet verraden en herkenbaar. Een prestatie op zich in een productie van Opera Vlaanderen en Muziektheater Transparant.

Als het doek opgaat, schijnen vanop de gitzwarte scène twee verblindend felle koplampen de zaal in. Meneer en Mevrouw Macbeth keren bezopen van een fuif terug. In het bos overrijden ze een plots opdagend kind. Ze plegen vluchtmisdrijf. Geen moord op een koning dus, maar toch een daad die evenzeer wraak en vergelding oproept. Daar zorgen de vriendjes van het overreden jongetje voor. Zij teisteren het rusteloze geweten van de Macbeths, zoals de waarzeggende heksen in de opera van Verdi. Fantastisch gevonden, en bovendien inhakend op de huidige realiteit, is het verspreiden van het bericht van een vermist kind. Het aangereden kind krijgt in de voorstelling de wat schimmige aanwezigheid die soms doet twijfelen of het echt dood is. Het maakt het geheel spannend en het geeft vooral de kans het als de geest van Banco (uit de “echte” Verdi-opera) te doen optreden op het banket waar de Macbeths alle kinderen op uitgenodigd hebben. Uit schuldbewustzijn verwennen ze hen met pannenkoeken. Maar de kinderen laten zich niet zo makkelijk uit hun lood slaan … De slaapwandelscène van Lady Macbeth is grandioos uitgebeeld, met een leuke “dokter” en opnieuw ironische hints naar het ‘echte leven’. Uiteindelijk is het aangereden jongetje aan het herstellen in het ziekenhuis en gaan de Macbeths bij hem langs om vergiffenis te vragen en te krijgen. Wraak en woede leiden dus uiteindelijk naar een happy end.

Samenhangend geheel

Een bewerking van een bestaand libretto staat of valt met de tekstaanpassingen. Librettist Tom Goossens verdient daarvoor alle lof. De geselecteerde passages die de opera tot een kortere en voor jongeren te behappen lengte maken, leveren een samenhangend geheel op. Macbeth heeft in deze versie geen ambitie voor de koningskroon, maar om directeur van een school te worden. Zijn vrouw speelt daarbij – zoals in Verdi’s opera – een overtuigde opstookster die in waanzin vervalt en van slaapwandelen moet genezen. De slotscène van de opera, met de scène van de Schotse opstandelingen en het bos van Birnam dat “in beweging komt”, omzeilt de librettist handig door het bos van in het begin een plaats in het verhaal te geven. Goossens gebruikt af en toe ook gekke vervormde woorden, “benogenblikkelijkebangerikkelijk” bijvoorbeeld. Of “we houden een wraakernij”. Soms rijmt de tekst, soms zijn de klanken licht dialectisch en fonetisch. Enkel de grandioze aria van Lady Macbeth in de slaapwandelscène Una macchia è qui tuttora – de (bloed)vlek is niet weg te wassen – heeft hij in het Italiaans bewaard. Respect voor het origineel? Alles is perfect gedoseerd, de aanpassingen komen aanvaardbaar en passend in het verhaal over. Bovendien gaat de muziekaanpassing – met als meest voorkomende muzikale motief dat van de heksen – mooi samen met de tekst. Het koor speelt een hoofdrol in het stuk. Het is fantastisch wat het kinderkoor van Opera Vlaanderen doet. Het speelt én zingt alsof hun leven ervan afhangt: vlot, alert, spontaan, natuurlijk. De partij van Meneer Macbeth is een pure spreekpartij, fantasierijk gespeeld door Bart Dobbelaere. Zofia Hanna vertolkt Mevrouw Macbeth met felle sopraanstem: niet te mooi – “oei mijn stem klinkt slecht” (zoals Verdi het ook wilde …) – maar met veel panache geacteerd. “Fleanceke”, zoals het aangereden jongetje heet, is nog maar eens een fijne verwijzing naar de originele versie, waar Fleance de naam is van het zoontje van Banco.

Hints naar de actualiteit

Het decor is gepast duister en sober. Grote zwarte blokken kunnen zowat alles voorstellen, zowel bomen als een kasteel of een groot bed met kopkussens. Zoals een gewone blokkendoos van kinderen – met mogelijkheid van laten omvallen, stapelen, verleggen tot diverse objecten. Decorwisselingen zijn dus snel en nooit omslachtig. Kleine details wijzen op de zorg die daaraan besteed is, zoals het zeeppompje naast de deur van de hospitaalkamer van Fleanceke in de laatste scène. Juiste accenten in de belichting doen de rest. Tom Goossens zorgt voor een adaptatie waarin de hints naar de actualiteit vanzelfsprekend overkomen. De verwijzing naar een moraal met de boodschap voor dronken bestuurders en de verantwoordelijkheid tegenover kinderen bij vluchtmisdrijf is duidelijk. Maar de morele boodschap is er niet opgeplakt als pedant verwijt, wel vanzelfsprekend ingewerkt in het verhaal. Of zoals de inleidende tekst in het programmaboekje zegt: “Ook nu weer vat hij als geen ander de Zeitgeist van jongeren, die de volwassenen van antwoord dienen”. Een voorstelling voor en door jongeren, die van genieten ook nadenken maakt (of omgekeerd?).


  • WAT: BANKET! De Wraak Op De Macbeths
  • LIBRETTO/REGIE: Tom Goossens
  • MUZIEK: Mathias Coppens (bewerking en compositie naar Giuseppe Verdi)
  • STEMMEN: Zofia Hanna, Bart Dobbelaere en Kinderkoor Opera Vlaanderen o.l.v. Hendrik Derolez
  • ORKEST: deCompagnie o.l.v. Michiel Delanghe
  • WAAR: Opera Vlaanderen, Theater ’t Eilandje, Antwerpen
  • WANNEER: zaterdag 30-3-2019
  • FOTO: © Thomas Dhanens

Details:

Titel:

  • Banket met pannenkoeken

Blijf op de hoogte

Elke donderdag sturen we een nieuwbrief met de meest recente berichten op onze website

– advertentie –