Kunstencampus deSingel blijft een vinger aan de pols houden voor wat er in de wereld gebeurt en biedt jonge artiesten van ver en dichtbij een podium. Kunst als motor om het bewustzijn op gang te trekken en/of ons alert te houden.

Amanda Piña is een Mexicaans/Chileens/Oostenrijkse vrijgevochten kunstenares en cultureel werkster. Een moderne nomade en geëngageerde kunstenares die woont en werkt tussen Wenen en Mexico-Stad. Haar werk richt zich op de  dekolonisatie van de kunst, waarbij ze de politieke en sociale kracht van de beweging centraal stelt. Vulgariserend kun je haar oeuvre moeilijk noemen. Het vraagt hart en hoofd  van de toeschouwer. In haar werk als choreografe en performer staat de heropleving van ancestrale bewegingen, tradities en dansvormen centraal. Er gebeuren reeds lang zaken die niet representatief zijn voor een goed beheer van moeder aarde. Dit wreekt zich. Haar bezorgdheid om de plundering van natuurlijke rijkdommen en het verlies van biodiversiteit vormt de inhoudelijke rode draad in haar nieuwe voorstelling. Voor ‘Danzas Climaticas’, de vierde creatie die deSingel coproduceert, haalt ze inspiratie bij de dansen van de Masewabevolking. Hun dansen zijn een offer aan de bergen die een bezield levend wezen reïncarneren, dat zich verhoudt tot de wind om zo regen te creëren. Ook Piña groeide op in een bergstreek in Chili. Een regio die wordt ontgonnen door een mijnbedrijf en de natuurlijke habitat ruïneert. Piña deelt de filosofie van dit bergvolk: alle leven is met elkaar verbonden en iedereen  deelt in de verantwoordelijkheid voor onze planeet. Ze gaat in het verzet tegen het ecocidale kapitalisme. De voorstelling is zowel een ode als een aanklacht.

Speelruimte

Midden een immense vierkante ruimte ligt een groot donker doek uitgespreid met een klein heuveltje middenin, als een eiland in een zee van tijd.

In een vreemdsoortig pak met lange franjes aan mouwen, op borst- en schouderhoogte betreedt ze het podium. Ze neemt centraal vooraan plaats en schetst de context. Als een sjamaan predikt ze healing en het oplossen van problemen om zo de balans in het individuele en collectieve veld te herstellen. Het volk uit de Andes weet met respect voor de natuur te leven en te overleven. Op een serene manier houdt ze haar pleidooi. Door het mondmasker is alles evenwel niet goed te verstaan. Even verdwijnt ze van het podium, keert terug in een  sober kostuum dat haar lichaamstaal meer expressie verleent, samen met twee protagonisten. Het plateau krijgt een rotsachtige inkleuring. In een aanzwellend sonoor geluid, een bevreemdende soundscape -het is of de buik van de aarde rommelt- begint een magistrale dans.

Piña is een meester van de geraffineerde stilistische eenvoud. Met de kracht van haar beelden hypnotiseert ze het publiek. Ze zit geknield. Haar benen schuiven langzaam uiteen, alsof de schoot van de aarde zich opent, en sluiten weer. Bijna onmerkbaar komt ze recht. Met wijd open gekromde armen lijkt ze net een arend die zich op zijn prooi gaat storten. Van breed gaat de beweging weer naar eng. Haar lichaam draait zich op in een opwaartse spiraal en ontrolt weer. De metafysische kracht van het rituele dansen. Alle bewegingen gebeuren uiterst beheerst en traag. Zoals een landschap dat zich in de loop van de tijd ontwikkelt. Sommige dingen groeien, andere verdwijnen. In een stream of consciousness reconstrueert ze de inspirerende kracht van tribale bewegingen en danstechnieken.

Verleggen van focus

Omdat je aandacht zo gefocust is op haar bewegingen ontgaat je dat het kleine heuveltje ondertussen is uitgegroeid tot een serieuze heuvel. Twee van de protagonisten staan ook in bewondering voor dit fenomeen. Een berg die ze willen beschermen. Maar hoe?

Er groeit verzet. Plots wordt het trage bewegingspatroon doorbroken met aanvallende en terugtrekkende bewegingen. In een soort van charge worden belagers afgeschrikt. Niet alles lijdzaam ondergaan… Een bewustzijn dat zich als een wijnrank rond het collectieve geheugen wikkelt. In ‘Danzas Climaticas’ is er ruimte voor verdriet, woede, voor rouwen en verzet.

Fases

Weer verdwijnt iedereen van het podium. En groep jonge mensen in zwarte outfit schaart zich druppelsgewijs rond het vierkante dansplateau alle aandacht geconcentreerd op het oplichtende scherm van hun gsm. Dit in scherp contrast met de ancestrale overlevering.  Ze scharen zich rond de berg en leggen hun gsm neer als kleine verlichte bakens. Het is tijd voor actie. In een gezamenlijke impuls trekken ze doeken van hun schouders. In een dans, als rond een totem, laten ze de doeken licht fladderen als de siddering van vlindervleugels en in een andere beweging striemen ze de doeken door de lucht als een knallende zweep. Terwijl de verlichte schermen van de gsm’s een voor een uitvallen, deemstert ook het licht weg maar de dansers blijven doorgaan. Het doet me denken aan een quote van Dylan Thomas: “Do not go gentle into that good night. Rage, rage against the dying of the light.” Een uitputtende dans zowel mentaal als fysiek. Amanda Piña, een jonge vrouw die een lans breekt voor ecologie.

Amanda Piña en mededansers konden rekenen op een genereus applaus.

• WIE: Amanda Piña
• WAT: Danzas Climaticas
• WAAR: deSingel, Antwerpen, Theaterstudio Beel laag
• WANNEER: dinsdag 29 september 2020
• FOTO: m.t.